Zaalvoetbal maakte gedurende de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw een imposante opmars door. Dat gold ook in onze regio. In bijna elke gemeente werden er vanaf 1970 wilde zaalvoetbalcompetities in ‘bollenhallen’ en (later) in sporthallen, die in die periode als paddenstoelen uit de grond rezen, georganiseerd. Na 1990 nam de populariteit langzaam maar zeker af. De neergang in het aantal beoefenaren en daarmee ook het aantal teams daalde gestaag. Verwoede pogingen van de KNVB om het spelletje weer aan populariteit te doen winnen, liepen steevast op niets uit. Zo werd zaalvoetbal omgedoopt in futsal, terwijl ook het introduceren van een andere bal tevergeefs als hulpmiddel in de strijd werd geworpen.

De Duin- en Bollenstreek mocht in de eerste twee decennia met recht één van de zaalvoetbalbolwerken van het land worden genoemd. Roemruchte teams zoals Godyla en later Juffermans/De Engel uit Lisse, Menken/Landbouw uit Noordwijk en Glasbergen/De Best uit Rijnsburg, konden zich in hun beste jaren meten met de landelijke top. Het bulkte van de regionale voetbaltoppers die op een doordeweekse avond en in het weekend hun kunsten in de hal en op de groene mat lieten zien.

Het team van Bax Zeefdrukkerij uit Voorhout spande in dit rijtje echter de kroon door in het seizoen 1988/1989 zowel op de landstitel als op de nationale beker beslag te leggen. Grote animator hierbij was Wim Bax, oprichter, stuwende kracht, coach en hoofdsponsor van het topteam dat in Voorhout slechts het topje van de ijsberg vormde. Zaalvoetbalvereniging Bax Zeefdrukkerij kende in haar topjaren talloze teams die destijds in sporthal De Gaasbak en later in De Tulp wekelijks een balletje trapten. De club was in die jaren in de regio een vereniging van formaat, zo niet de grootste.

Aan de weg timmeren
Terug naar 1974. Het oprichtingsjaar van het zaalvoetbalteam van Bax Zeefdrukkerij, dat zich met twaalf spelers voor de competitie in de THB-hal in Lisse inschrijft. Vijf jaar eerder is Scaha ’66 uit Schagen de eerste zaalvoetbalkampioen van Nederland geworden. Wim Bax kan op dat moment alleen maar dromen dat hij ooit met zijn team een dergelijke prestatie neerzet. Vanaf het begin timmert hij met zijn team flink aan de weg. Na diverse kampioenschappen wordt in 1980 de Hoofdklasse bereikt en is sporthal De Gaasbak inmiddels de thuisbasis van het team geworden.

Foto van het behaalde Nederlands kampioenschap in 1989

,,Mijn vader was echt idolaat van het spelletje. Zijn team was als het ware zijn kindje. Zijn grote hobby,” vertelt zoon Marten (49). Als eerstejaars senior verruilde Marten in 1986 Foreholte voor het Leidse UVS. Om een paar jaar later tijdelijk naar zijn roots terug te keren. ,,Ik wilde vooral kijken of ik ook op een hoger niveau meekon. Als speler begreep ik precies wat ik wel en niet moest doen. Ik had een goede startsnelheid en tactisch inzicht. Daar moest ik het van hebben, zowel op het veld als in de zaal.”

Triple
De Kikkerpolder werd na een tussenstap bij Foreholte opnieuw zijn voetbalthuis. Zaalvoetballen bleef Marten altijd bij het team van senior dat vanaf de oprichting jaarlijks stapjes bleef maken. ,,Mijn vader begreep dat dit ook noodzakelijk was als hij echt iets wilde bereiken.” Met name uit Leiden werden medio de jaren tachtig een aantal toppers binnengehaald. Met Mario Faber, Hans van Leeuwen, Jeffrey Foree, Hennie Koet en Ed Zuidhoek op doel als belangrijkste spelers. Via de Hoofdklasse en de Regionale afdeling wordt uiteindelijk de Eredivisie bereikt.

,,Jan Schoen was coach van dat team, met mijn vader als assistent-coach naast zich. Zaalvoetbal leefde enorm in die periode. Ik kan me herinneren dat we op maandag of woensdagavond bijna altijd voor een volle Gaasbak speelden en dat er bij uitwedstrijden een supportersbus reed, terwijl het geregeld voorkwam dat dat er bij topwedstrijden meerdere waren. Het ultieme succesjaar was 1988-1989 toen we op 17 juni 1989 met het behalen van het landskampioenschap de kroon op het werk zetten, terwijl we daarnaast ook de nationale beker en de Benelux Cup in de wacht wisten te slepen. Met dat succes was de triple een feit.”

Uiterst geprepareerd
Na het behalen van de double greep Bax een jaar later net naast de nationale titel, waarna het verval zich inzette. ,,Dat we de titel toen konden prolongeren had vooral te maken met het feit dat al vroeg bekend werd dat een aantal spelers zouden vertrekken, mede omdat er steeds meer geld omging in deze tak van sport. Om als team mee te kunnen blijven doen moest je daarin meegaan. Dat was voor ons als sponsor eigenlijk onhaalbaar.” In 1991 nam Bax noodgedwongen afscheid van het hoogste toernooi.

,,Vreemd genoeg werd er nog wel een groot internationaal succes geboekt. Na twee jaar eerder op het EK in Rome keurig als vierde te zijn geëindigd werd na jarenlang in België naast de hoofdprijs te hebben gegrepen het prestigieuze IFC Zaalvoetbaltoernooi in Genk gewonnen. ,,Dat was echt apart. We verschenen jarenlang uiterst geprepareerd aan de aftrap. We slaagden er echter nooit in om dat toernooi te winnen. Toen we zonder al te veel verwachtingen aan de aftrap verschenen, lukte het ineens wel door in de finale het Hongaarse nationale team de baas te blijven.”

Fantastische tijd
Uiteindelijk keerde Bax drie jaar na de degradatie weer terug op het hoogste niveau, maar de successen van weleer bleken niet meer haalbaar.  De neergang in het zaalvoetbal en daarmee ook in Voorhout was ingezet. Marten Bax kijkt echter met veel plezier terug op de succesperiode. ,,Het was echt een fantastische tijd. We beschikten over een team waarin elke speler beslissend kon zijn. Als ik erop terugkijk was het een heel mooi hoofdstuk in mijn leven. Als zaalvoetballer heb ik alles meegemaakt wat ik me als speler kon wensen.”

Wim Bax overleed in 2010. De echte topjaren waren toen al jaren verleden tijd.  Dat weerhield Bax-senior echter niet om ‘zijn kindje‘ te blijven vertroetelen. ,,Zaalvoetballen was en bleef smullen voor mijn vader die destijds, gezien zijn know-how, ook voor de KNVB werkte. Zijn grote hobby liet hem eigenlijk nooit los. Na diens overlijden volgde Marten zijn vader op in wat thans Bax Speciaal Drukkerij is. ,,Zaalvoetbalvereniging Bax is hierna op eigen benen verder gegaan en bestaat nog altijd. Bianca van Dam trekt daar nog altijd de kar. Daarnaast hebben Harry van Dam, Roel van der Pol en Henk van Werkhoven ook jarenlang bijgedragen aan de successen. Mijn vader zelf had er bij wijze van spreken alles voor over. Voor mij ligt het nu iets anders. Ik ben tegenwoordig op het fietsen overgestapt. Sportief bezig zijn blijft nu eenmaal geweldig’!”

Foto’s: eigen archief