Een paar minuten voor de afgesproken tijd staat Jan Vedder al te wachten. Op de Westmaat, bij zijn IJsselmeervogels. ,,Een ogenblikje hoor, ik bel even iemand die het gebouw voor ons kan open maken. Volgens mij is hij al onderweg”, klinkt het alleraardigst uit de mond van een stuk vaderlandse voetbalgeschiedenis. Vedder, inmiddels opa. In 1975 spelmaker bij IJsselmeervogels. Architect van een bekersprookje.
Nog geen minuut later komt ‘zijn kameraad’ het complex op fietsen. Bij het opendraaien van de deur spreekt Vedder zich uit. ,,Welkom door de poorten van nostalgie.” Geen woord aan gelogen. Bij het naar boven lopen in het complex van IJsselmeervogels lacht een dame in een lijstje in Spakenburgse klederdracht haar tanden bloot. Boven in de tribune staan de bewijzen van het succesvolle verleden van de Vogels. Terwijl er een bakje koffie wordt opgediend komen de huidige prestaties van de Rooien langs als gespreksonderwerp. ,,Het is niet goed. Die Tweede Divisie halen we niet. We gaan het meer doen met jongens uit de regio. Minder geld. Maar IJsselmeervogels komt terug. We doen eerst één stap terug, om er straks twee vooruit te zetten”, is de gezamenlijk conclusie.
Jan Vedder is duidelijk dag en nacht bezig met de club waar hij zelf ontzettend veel succes behaalde. Hij adviseert nu de jeugdopleiding samen met Joop Brand (toen trainer bij AZ). Vedder speelde 25 jaar onafgebroken voor IJsselmeervogels. Behaalde elf afdelingtitels, werd zes keer kampioen bij de zaterdagamateurs en drie keer algeheel amateurkampioen. Bovendien werd hij gezien als de spelmaker van het elftal dat het bekersucces behaalde. De club uit Spakenburg zorgde 1975 voor voetbalgeschiedenis door als eerste amateurclub ooit de halve finale van de landelijke beker te halen. Pas 41 jaar later werd dat kunstje herhaald door VVSB.
Feyenoord
IJsselmeervogels versloeg dat seizoen onder andere FC Groningen, SC Amersfoort (toen Eerste Divisie, inmiddels opgeheven) en als klap op de vuurpijl AZ’67. Vedder excelleerde tegen FC Groningen met een assist en een goal. Hij maakte later tegen AZ ook de 0-1. Eerst dreigen, dan kappen, stukje doorlopen en diagonaal inschieten. De ‘Johan Cruijff’ van de Westmaat kreeg zelfs aanbiedingen uit het profvoetbal. Coen Moulijn scoutte hem. Feyenoord stond op de stoep. Maar zijn vrouw en moeder zagen het niet zitten. Vedder bleef bij zijn Vogels.
,,Mijn hele carrière bij IJsselmeervogels was een geweldige ervaring. Ik ben trots dat ik heel veel kampioenschappen met de club heb mogen meemaken”, mijmert Vedder over zijn historie bij de club. ,,Maar het bekersucces in 1975 was wel het hoogtepunt van mijn carrière. We leefden in een roes.”
,,Dat elftal was fantastisch. We waren tactisch maar ook technisch goed, daarnaast klikte het. Iedereen leverde enorm veel arbeid. Het was een ploeg met karakter. Ook belangrijk: we speelden gewoon één of twee jaar altijd met dezelfde basis. Ja er viel wel eens iemand in, of was geschorst. Maar altijd hadden we dezelfde elf die aan t begin stonden.”
Persoonlijkheid
Als de woorden van Vedder worden overlegd aan Vladmir Jozic, aanvoeder van VVSB, herkent hij zich in de quote over de kracht van een elftal. ,,Ook wij hebben dat met VVSB: een ploeg met persoonlijkheid. We werken hard voor elkaar en het zit mentaal goed in elkaar. We zijn een moeilijk te kloppen ploeg.”
Dat blijkt uit de bekerreeks van VVSB. Drie keer komt de ploeg achter; tegen Rijnsburgse Boys, Capelle en Den Bosch. Drie keer stappen ze wel als winnaar van het veld. Een houdini-act tegen de Bosschenaren, een pegel van Jozic zelf die VVSB op het goede spoor zet tegen Capelle en een zenuwslopende penaltyreeks tegen Rijnsburgse Boys. Het past allemaal in het verhaal van VVSB dat zich als een sprookje laat vertellen. Alleen tegen FC Emmen hield de Noordwijkerhoutse equipe het heft in eigen handen: 3-1 winst, zonder ook maar een minuut achter te hebben gestaan.
Het bizarre avontuur van de Vogels begon destijds tegen de amateurs van Limburgia. Daarna komt SV Amersfoort. De Eerste Divisieclub wordt verslagen in eigen huis. Het wordt maar liefst 4-1. Daarna komt FC Groningen. Allemaal duurbetaalde profs. ,,Daar speelde een jongen, die heette Henk Medik. Die had van tevoren in de media gezegd: ‘Spakenburg waar ligt dat?’ Nou dat werkte wel positief op onze instelling”, legt Vedder uit. ,,We hingen dat krantenbericht op in de kleedkamer en dachten: we zullen die jongens eens wat laten zien. Zo geschiedde. Als VVSB ook zoiets heeft, dan moet hun trainer dat ook aan de spelers laten zien. Dat helpt. Normaal wint Utrecht zou ik zeggen, maar je weet het nooit. Zo’n bericht kan iets extra’s geven bij spelers.”
Na het succes van FC Groningen reist IJsselmeervogels af naar Alkmaar voor een clash tegen AZ ’67. De Alkmaarders schakelden eerder dat seizoen Ajax uit met 3-0 en speelden mee om het kampioenschap van Nederland. De Vogels leken kansloos. ‘Als we maar niet met 5, 6-0 verliezen was de algemene consensus in Spakenburg. Het was uitgerekend Jan Vedder die zijn ploeg aan de hand nam met een vroege 0-1. De amateurs kwamen zelfs nog op 0-2, maar moesten in de tweede helft toekijken hoe AZ ’67 terug kwam tot 2-2. Na 90 minuten en zelfs na 120 minuten stond die stand nog steeds op het scorebord in de Alkmaarderhout. Een zenuwslopende penaltyreeks moest het pleit beslechten.
,,Nu je het zo aanhaalt kan ik nog emotioneel worden”, vertelt Vedder vechtend tegen de tranen. ,,De rillingen lopen over mijn lijf. Evert de Graaf nam de laatste. Helaas is hij niet meer onder ons. Het was een no-nonsens voetballer. Eentje naar mijn hart. Hij zei bij die laatste penalty: ,,Die donder ik er wel even in.” En hij deed het ook. Ja wat er daarna gebeurt, is niet normaal.”
Den Bosch
Jozic lacht. Als hem gevraagd wordt naar zijn moment van het bekersprookje van VVSB denkt hij linea recta terug aan Den Bosch. In 298 seconde zette de ploeg niet alleen de wedstrijd maar heel Noordwijkerhout op z’n kop. De aanvoerder heeft nadien de wedstrijd nog drie keer terug gekeken. En staat nog steeds wel eens stil bij de mooiste 300 secondes uit zijn voetballoopbaan. ,,Dat ging zo snel. Echt ongelooflijk. Ik merk het ook wel hoor, die emotie komt bij mij ook terug nu ik het zo vertel. Die laatste tien a vijf minuten in Den Bosch waren bizar. Dat is het hoogtepunt geweest voor iedereen binnen VVSB. Voor ons als spelers, maar ook voor fans, vrijwilligers. Iedereen.”
,,Toen we nog in Den Bosch feest aan het vieren waren spoorde de trainer ons aan, dat we moesten opschieten met douchen. De kantine in Noordwijkerhout zou vol staan. Op dat moment zie je dat nog niet zo voor je. En er kwam nog een busreis aan van zo’n twee uur. Dan komen er wel wat whatsappjes binnen. Maar toen we naar beneden liepen op ons sportcomplex zagen we de kantine vol staan. We kwamen het clubhuis in met ‘We are the champions’. De kantine stond barstensvol. Die avond lag ik pas laat op bed. Vier uur ofzo. En ik heb amper geslapen. Het feest, het besef en de adrenaline. Ik heb nog lang wakker gelegen.”
In 1975 was het in Spakenburg niet veel anders. Om twaalf uur s nachts stond de gehele gemeenschap de spelers op te wachten. De spelersbus had een politie-escorte nodig om veilig het dorp in te rijden. ,,Toen beseften we nog niet wat we los hadden gemaakt , dat kwam in de loop der jaren. Er werd jaren over gepraat. We hadden historie geschreven. En die is nu geëvenaard.” Pijn doet het niet bij Jan Vedder. Na 41 jaar komt er een naam naast IJsselmeervogels te staan in de geschiedenisboeken. VVSB en de Vogels staan schouder aan schouder als amateurploegen die de halve finale hebben bereikt van de landelijke beker.
,,Dat vind ik geweldig. Neem nou die ene jongen van de HEMA. Parami toch? Ik dacht ineens terug aan Jaan de Graaf in die tijd. Die ging de dag daarna gewoon weer aan het werk in de viswinkel. Of Evert de Graaf, die moest ’s ochtends weer naar de betonfabriek. Wij waren echt amateurs toen hè. We speelden serieus om een halve kip. Dan kwamen ze die brengen op een brommertje in een volle pan. Vaak waren er maar twaalf halve kippen. Dus had niet eens iedereen z’n beloning. Maar ik kan met honderd procent zekerheid zeggen dat niemand betaald kreeg. Er kwam toen in die tijd ook een journalist bij ons thuis. Die zei iets over onze mooie kast en vroeg of ik die van IJsselmeervogels had gekregen. Ik moest mijn vrouw tegenhouden, die had hem zo uit ons huis willen meppen.”
Nuchter
Het succes legde de spelers geen windeieren. Niet dat ze veel geld kregen, maar er gingen vele deuren open. De selectie mocht bijvoorbeeld op kosten van de sponsor van de tegenstander in de halve finale, FC Twente, naar Turijn. De Enschedeërs speelden daar een Europacup-wedstrijd en hoofdsponsor Arke nam IJsselmeervogels mee. De ploeg werd uitgenodigd voor TV-programma’s bij onder andere televisiepresentator van welleer Ted de Braak en verder mochten ze een half uur gratis winkelen in een supermarkt na sluitingstijd. ,,Laat die jongens van VVSB vooral lekker zichzelf blijven. Dit zijn hele andere tijden dan toen. Maar ze moeten ook alle uitnodigingen met beide handen aanpakken.” IJsselmeervogels verliest uiteindelijk met 6-0 van FC Twente, maar wordt als beloning van het bekersucces tot landelijke sportploeg van het jaar gehuldigd.
Een Noordwijkerhouter die gaat zweven na succes moet nog worden gevonden. Het bollendorp is de nuchterheid zelf. En zo proberen de spelers van VVSB ook van alles te genieten. Na het eclatante succes tegen FC Den Bosch mocht de groep aanschuiven bij De Wereld Draait Door. NOS Langs de Lijn maakte deze week opnames in Noordwijkerhout, een Spaanse tv ploeg wilde wat van de jongens en nu is ook verdediger Jordy Zwart ‘het haasje’. ,,Hij mocht naar FC Utrecht – Feyenoord en werd gevolgd door VI. Die bleven hem dan maar vragen stellen”, lacht Jozic. ,,Het gaat maar door en het gaat maar door. Zoveel aandacht is er in de veertien seizoen dat ik bij VVSB speel bij elkaar nog niet geweest voor ons. Dit is prachtig, dit is uniek. We nemen er ook alle tijd voor.”
Dat er bij VVSB ook niet met het grote geld wordt gestrooid maakt het verhaal alleen maar mooier vindt Vedder. De Noordwijkerhouters werpen zich op uit de schaduw van de Bollenstreekclubs met een rijkere historie vindt de oud-speler van IJsselmeervogels. ,,Noordwijk, Quick Boys, Rijnsburgse Boys, dat zijn grootmachten. Die spelers van VVSB moeten zich toch geweldig voelen? Nu draait het om hun. Ze moeten van elk moment gaan genieten en er vanuit gaan dat ze niet kansloos zijn tegen Utrecht.”
Jozic is het tot besluit eens zijn voorloper in de geschiedenisboeken van het Nederlandse voetbal. ,,Utrecht is de zware favoriet. We gaan er natuurlijk ook heen om te genieten en plezier te hebben. Maar als we ons nu al gewonnen geven, dan hoeven we niet te gaan voetballen. We gaan onze huid lekker duur verkopen.”
Foto: Frank Venema