Jan van Harskamp (64) kreeg de liefde voor het voetbal thuis met de paplepel ingegoten van zijn vader Gerrit. Hij was de legendarische (oud-)spits van Ter Leede die in de jaren vijftig van de vorige eeuw met Ter Leede twee zaterdagtitels in de wacht sleepte.
Jan zelf belandde als 18-jarige in de rood-gele selectie, om na zijn militaire dienstplicht vervuld te hebben, nog van 1973 tot 1989, als spits voor het eerste elftal van de Sassenheimers uit te komen. In die periode gebeurde het driemaal dat hij samen met zijn broers Wim, Dries en Tinus in het veld kwam.
Zijn keuze voor Ter Leede stond in de sterren geschreven. Het bloed van vader Gerrit, gevreesd om zijn ongenadig harde schoten, was rood-geel gekleurd en die liefde bracht hij over op zijn vier zoons.
,,Zelf heb ik het niet bijgehouden maar het moeten meer dan 400 wedstrijden geweest zijn, die ik in het eerste heb gespeeld, met naar schatting ruim honderd goals. Als spits, net als mijn vader overigens. En als ik de bal goed raakte, dan ging die er nog weleens hard in. Een eigenschap die ik van hem heb meegekregen. Zelf heb ik mijn vader overigens alleen in zijn nadagen zien spelen”, blikt Van Harskamp terug op die periode.
Kip
Van al die wedstrijden in het rood-gele vlaggenschip zal de naam van Jan van Harskamp voor altijd verbonden zijn aan dat ene duel op Middelmors. Op 17 december 1977 staan Rijnsburgse Boys en Ter Leede in de Tweede klasse tegenover elkaar.
In een bikkelhard duel komt de thuisploeg op 2-0, waarna vanuit de Rijnsburgse supportershoek een geel-zwart geverfde kip op het veld terecht komt. Het beestje wil vervolgens van geen wijken weten, terwijl arbiter Klijn geduldig bleef wachten tot het dier uit eigen beweging het hazenpad zou kiezen.
,,De kip leefde gelukkig nog, maar blij was ik er niet mee natuurlijk, integendeel.”
,,Ik wilde zo snel mogelijk door om die achterstand alsnog ongedaan te maken. Wegjagen hielp niet en toen heb ik dat arme dier toen maar een lift gegeven.” Die ‘lift’ bestond uit een schop buiten de lijnen. De wedstrijd werd daarna gewoon hervat.
,,De verf zat bij wijze van spreken nog aan mijn schoen! Uiteindelijk scoorde ik de 2-1, maar toen begon de ellende pas. Het publiek was bijzonder boos na mijn actie en er werd me van alles in het vooruitzicht gesteld. Uiteindelijk moest ik na afloop rennen voor mijn leven en ben ik in de bestuurskamer terechtgekomen. Daar was ik veilig. De kip leefde gelukkig nog, maar blij was ik er niet mee natuurlijk, integendeel.”
Het hele voorval leverde de nodige commotie op. Ook in de landelijke media. Zeker toen de Dierenbescherming weken later nog een klacht tegen Van Harskamp indiende wegens dierenmishandeling.
Van Harskamp deed z’n verhaal in het Leidsch Dagblad na het ‘kipincident’
,,Uiteindelijk moest ik voor de rechtbank verschijnen. Ik werd veroordeeld en moest het slachtoffer haar leven lang verzorgen. Zelfs de landelijke dagbladen maakten er melding van. Het beest is bij het voormalig tuincentrum van Jaap Kooij in Lisse beland en heeft daar nog een uitstekend leven gehad. Nu is het alleen nog een anekdote maar toen zat ik er lelijk mee in mijn maag. Ik had dat natuurlijk nooit mogen doen.”
Zelf beleefde Van Harskamp als speler de neergang van Ter Leede van dichtbij. De succesjaren waren achter de rug waarna de Sassenheimse club zelfs op Vierde Klasse niveau terechtkwam. ,,Er is wel een periode geweest dat er spelers van buitenaf kwamen, maar dat was in mijn begintijd. Pas toen de zaken echt professioneler werden aangepakt is de weg omhoog weer ingezet, maar toen zat mijn tijd als speler er al op.”
Trainingen
Als spits mocht Van Harskamp geplaatst worden in de categorie stormram. Weinig gepolijst, maar wel doeltreffend. ,,Ik moest het van hard werken hebben en daar was ik niet vies van. Zulke spitsen zie je nog wel, maar in het algemeen is het voetbal toch anders geworden. Niet alleen het spelletje overigens De elftallen bestonden toen allemaal nog uit eigen jongens.”
,,Je kende elkaar door en door en trokken veel met elkaar op”, vervolgt de oud-spits. ,,Ook na de trainingen. Dan zaten we soms tot middernacht te kaarten. Het is tegenwoordig anders met veel spelers van buitenaf. Die gezelligheid zou ik nu echt wel missen, maar tijden veranderen. En ook de trainingen en de omstandigheden waren anders. We trainden toen op velden waar na een tijdje geen grasspriet meer viel te bekennen.”
,,Een wedstrijd van de jongens laat ik echt alleen maar schieten als het niet anders kan.”
,,En ik herinner me nog goed dat ik tijdens een training met een medespeler op de nek een trap op moest lopen. Wat dat betreft is er veel ten goede veranderd. Dan ben ik weleens jaloers. De faciliteiten en methoden zijn nu zoveel beter. Ik denk dat ik in vergelijkbare omstandigheden een betere voetballer was geworden.”
Kantine
Van Harskamp zijn club altijd trouw gebleven. Als jeugdtrainer en begeleider en nu nog altijd door in de rood-gele kantinecommissie plaats te nemen. Samen met Jan Udema, Mini Schaap en Irene Castel zorgen we voor alle benodigde faciliteiten.
,,Na ruim veertig jaar in de bouw te hebben gewerkt heb ik daar alle tijd voor en dat doe ik met liefde en plezier. Ter Leede is een stuk van mijn leven en ik kan echt niet zonder. Ik heb er nog altijd zwaar de pest in als ons eerste heeft verloren. Maar hoe het ook gaat, een wedstrijd van de jongens laat ik echt alleen maar schieten als het niet anders kan. Ter Leede zal voor mij altijd en overal een streepje voor hebben.”
Lees ook: ‘Vergeten Verleden: Houdini-kampioenen zorgen voor vreugde en verdriet’
Foto: Jaap Wijntjes